| Proje No | KÜN.2024-BAGP-012 |
| Projenin Adı | Periodontitis Sıçan Modelinde Kinurenin Yolu Metabolitlerinin Değişimi ve Bu Değişimin Glisemik Kontol Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi |
| Proje Yürütücüsü | Dr. Öğr. Üyesi Ebru Afşar |
| Araştırmacılar | Dr. Öğr. Üyesi Tayfun Ceylan Dr. Öğr. Üyesi Kadirhan Doğan Dr. Öğr. Üyesi Serdar Sütçü Dr. Öğr. Üyesi Erdem Arslan Doç. Dr. Mehmet Öz |
| Proje Türü | Bilimsel Araştırma ve Geliştirme Projesi (BAGP) |
| Ait Olduğu Birim | Ağız ve Diş Sağlığı Uygulama ve Araştırma Merkezi |
| Süresi (Ay) | 21 Ay |
| Proje Özeti | Periodontitis (PD), hem periodontal bağları hem de dişi çevreleyen kemiği etkileyen, dental plak adı verilen bakteriyel bir biyofilmin varlığıyla başlayan kronik inflamatuar bir hastalıktır. Tip 2 Diyabetes Mellitus (T2DM) ise pankreatik insülin salınımının azaldığı ve glisemik kontrolün bozulduğu metabolik bir hastalıktır. İnflamasyon, her iki hastalığın patofizyolojisinde yer alan ortak patolojik yoldur. Bu nedenle PD ve T2DM arasında patofizyolojik bir etkileşim olması kaçınılmazdır. Ancak PD ile T2DM arasındaki bu karşılıklı ilişkinin altında yatan moleküler mekanizma henüz tam anlamıyla aydınlatılamamıştır. Triptofan (TRP), serotonin veya kinurenin yolu (KP) yoluyla çeşitli biyoaktif moleküllere metabolize edilen esansiyel bir amino asittir. İnflamatuar sinyaller ve oksidatif stresin mevcut olduğu durumlarda Trp, kinurenine (KYN), kinurenik asit (KYNA), 3-hidroksikinureninine (3HKYN), kinolinik asit (QA), pikolinik asit (PA) veya ksantürenik asit (XA) gibi moleküllere metabolize edilir. Bu moleküllerin her biri inflamatuar/anti-inflamatuar, diyabetik-anti-diyabetik veya apoptotik/anti-apoptotik gibi birbirinden farklı biyolojik etkinliğe sahiptir. Yapılan çalışmalar her iki hastalıkta da KP yolu metbaolitlerinin etkilendiğini göstermiştir. Ayrıca T2DM hayvan modeli çalışmalarında KP yolu metabolitlerindeki değişimin insülin salınımını etkilediği gösterilmiştir. Edinilen bu bilgiler pankreatik KP yolu metabolitlerinde meydana gelen değişimin PD ve T2DM arasındakiki moleküler bağlantıyı sağlayabileceğini akla getirmektedir. Timokinon (TQ), çörek otu (Nigella sativa) tohumlarından elde edilen esansiyel yağın ana aktif bileşenlerinden biridir. Birçok çalışmada TQ’nun antihistaminik, antibakteriyel, antihipertansif, hipoglisemik, anti-inflamatuar ve anti-oksidatif aktiviteleri gösterilmiştir. TQ molekülün anti-inflamatuar ve anti-diyabetik etkisi nedeniyle KP yolunu etkilemesi muhtemeldir. Bu doğrultuda çalışmamızın hipotezi: Periodontitisin sıçan modelinde pankreatik KP yolu mteabolitleri arasındaki dengenin değişerek insülin salınımı ve glisemik kontrolü etkileyeceği, TQ’nun bu değişimler üzerinde terapötik etkisinin olabilececeğidir. Önerilen araştırma projemizin amacı: Periodontitisin sıçan modelinde pankreatik KP yolu mteabolitlerindeki değişimin insülin sekresyonu ve glisemik kontrolü nasıl etkilediğinin ve TQ tedavisinin bu değişim üzerindeki terapötik etkisinin incelenmesidir. |
