| Proje No | KÜN.2025-TEZ-001 |
| Projenin Adı | Geleneksel Ekolojik Bilginin Modern Sürdürülebilir Yaşam Pratiklerine Dönüşümü: Anadolu Yörük-Türkmen Kültürü Örneği |
| Proje Yürütücüsü | Doç. Dr. Sinan Akıllı |
| Araştırmacılar | Aslı Hatice Delikara |
| Proje Türü | Lisansüstü Tez Projesi |
| Ait Olduğu Birim | Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü |
| Süresi (Ay) | 12 Ay |
| Proje Özeti | Günümüzde ekolojik dengenin bozulması ve çevre sorunlarının beslenme, sağlık, barınma gibi temel ihtiyaçların karşılanmasını tehdit eder hâle gelişi insanları doğa ile ilişkileri üzerine daha sorumlu olmaya ve bozulan dengeyi onarma çabasına yöneltmiştir. Bu bağlamda yerel bilgi sistemlerine, özellikle de doğayla uzun vadeli ilişki kurmuş toplulukların kültürel deneyimlerine dayalı bilgi birikimlerine olan ilgi artmaktadır. Göçebe yaşam biçimini benimsemiş toplulukların geliştirdiği geleneksel ekolojik bilgi (GEB), doğayla kurulan simbiyotik ilişkiyi anlamada önemli bir kaynak oluşturmaktadır. Anadolu bu anlamda oldukça zengin bir tarihsel ve kültürel mirasa sahiptir. Eski Türklerin inançlarının bir parçası olan doğaya saygı ve dünyaya eko-merkezci perspektiften bakış, Orta Asya’dan Anadolu’ya taşınmış ve kimi değişimlerle GEB’ye uygun yaklaşımlar olarak yaşatılmaya devam etmiştir. Anadolu Yörük-Türkmen kültüründe geleneksel tarım ve hayvancılık tekniklerinden doğa takvimine, halk hekimliğinden geçici barınak tasarımlarına, su ve atık yönetiminden doğal mimariye kadar geniş bir yelpazede GEB uygulama örneklerine rastlanabilir. Bu çalışmanın temel amacı, Yörük-Türkmen topluluklarının taşıyıcısı olduğu GEB’yi kültürel ve toplumsal bağlamıyla birlikte incelemek; bu bilgi sisteminin modern sürdürülebilir yaşam pratikleriyle kesişim noktalarını ortaya koymaktır. Tezin hipotezi, Yörük-Türkmen kültüründeki GEB’nin günümüzde de uygulanabilir, güncellenebilir ve uyarlanabilir bir sistem olduğudur. Araştırmada kültür analizi yöntemi benimsenecek, literatür çalışması, güncel bilgi, tanıklıklar ve aktarımlarla zenginleştirilmek amacıyla 12-13-14 Eylül 2025 tarihlerinde Bilecik’te düzenlenecek Ertuğrul Gazi Anma ve Yörük Şenlikleri’ne dair yapılacak saha çalışmasıyla desteklenecektir. Çalışmada ayrıca YouTube, Instagram ve TikTok gibi dijital platformlarda GEB’ye dair içerikler incelenecek, bu bilgilerin yeni medya aracılığıyla nasıl yeniden üretildiği değerlendirilecektir. Bu sayede, kültürel aktarımın sadece fiziksel alanda değil dijital ortamlarda da nasıl sürdüğü ortaya konacaktır. |
